Tandtechnicus in beeld: Bjørn Ginsberg

De VLHT is dé vereniging van tandtechnisch laboratoria in Nederland. Bij de leden van de VLHT zit een schat aan kennis en ervaring. Daarom laten we regelmatig een ondernemer-tandtechnicus aan het woord over zijn of haar opleiding, werk, aandachtgebieden en visie. Dit keer is de beurt aan tandtechnicus Bjørn Ginsberg van SmileDesign Tandtechniek in Den Bosch.

“Nieuwe digitale toepassingen zijn vaak manueel niet mogelijk.“

Opleiding en werk
Bjørn Ginsberg kwam via een vakantiebaantje in een laboratorium bij een tandartspraktijk terecht. Na een maand vond hij dat zo leuk dat hij verder wilde in de tandtechniek. Hij volgde de opleiding in Nederland en deels in Duitsland, waar hij oorspronkelijk vandaan komt. De eerste zeven jaar bleef hij in die eerste praktijk werken. Vanaf 1979 werkte hij in een praktijk in Rotterdam, totdat hij in 1986 in een laboratorium in Den Haag kon komen. Na twee jaar was hij daar medeaandeelhouder. De volgende stap was dat hij het laboratorium in Den Bosch, waar hij nu zit, 26 jaar geleden overnam. Vier jaar geleden stapte hij over op een volledig digitaal laboratorium. In aantal medewerkers slankte het laboratorium af tot tien fulltime plaatsen en diverse freelancers. Het laboratorium werkt landelijk met rond de veertig vaste praktijken. Voor de VLHT vertaalt hij sinds drie jaar artikelen uit het Duits.

Switch naar digitaal
“Ik had op een gegeven moment in drie laboratoria en in twee privéklinieken 150 man in dienst. Ik was alleen maar aan het organiseren en aansturen. De arbeidskosten werden steeds hoger en het rendement lager, mede door de concurrentie met de lagelonenlanden. Dan heb je geen gezond bedrijf meer. De grootste aanzet voor de switch naar digitaal kwam van dr. Angelika Schaller, columnist in Dental Labor en de beste trendwatcher op tandtechnisch gebied. Ze schreef vijf jaar geleden dat dit de trend was waar je als laboratorium niet onderuit kon. Met een aantal medewerkers ben ik toen gaan kijken hoe labs dat in Frankrijk, Spanje, Italië en Duitsland doen. In 2015 heb ik de switch gemaakt. Maar die was toch wel heel lastig. Ieder lab doet wel wat digitaal, maar om het helemaal te doen… Dat kun je niet alleen. Wij zijn daarom intensief gaan samenwerken met partner ZirkonZahn, een Duits-Italiaans bedrijf, dat materialen en apparatuur levert. Daarnaast hebben we met Exeldent in Enschede een goed partnerlaboratorium gevonden dat al jaren met het systeem werkte en waar we op terug konden vallen voor de productie.”

Fabuleuze cursussen
“Ten tweede moesten de medewerkers fit zijn om met de digitale systemen te kunnen werken. Daarvoor hebben ze voornamelijk in Italië bij ZirkonZahn cursussen gevolgd. Die cursussen zijn echt fabuleus. De mensen vonden het super om die cursussen te volgen. Een jongen van 27 heeft er zelfs drie maanden in een internaat gezeten en met CAD/CAM geoefend. Het zijn dure opleidingen, maar het loont zich echt. Als je ziet wat je aan fitness qua manueel werken en denken terugkrijgt, is dat ongelooflijk. Er zijn ook medewerkers vertrokken die deze manier van werken niet ambieerden. Zelf ben ik volledig analoog en raak ik de software niet aan, want ik ben veel te ongeduldig, maar ik kan op het beeldscherm wel zien wat er moet gebeuren en het proces aansturen. Ik ben eigenlijk alleen nog maar de creatieveling.”

SmileDesign®
“We afficheren ons met SmileDesign®, een naam waar we een patent op hebben. Voor patiënten, voor wie een prothese of groter werkstuk moet worden gemaakt, hebben we een aparte ruimte waar we 3D-scans maken van het gebit en het gezicht. Ook mimieken als lachen en een ontspannen houding leggen we vast. We zijn daar ongeveer een half uur mee bezig. Er komt natuurlijk wel wat psychologie bij kijken om mensen de goede mimiek te laten maken. De beelden zijn zo geavanceerd en realistisch dat er niet meer gekleurd of gefotoshopt hoeft te worden. Zo kunnen we nu dus ook direct definitieve digitale protheses maken. Desgewenst kunnen we van goedkoop materiaal nog wel een model printen om te passen, maar dat is eigenlijk niet nodig.”

Nieuwe toepassingen
“Digitaal komen we ook tot nieuwe toepassingen. In de digitale workflow kun je bijvoorbeeld polycarbonaat in combinatie met keramische elementen gebruiken, dan krijg je een totaal monomeervrij product. Van biologische tandartsen krijgen we daarom relatief veel patiënten die met traditionele prothesematerialen al veel ellende met allergische reacties en andere klachten hebben gehad. Zo krijgen we digitaal producten die manueel niet gemaakt kunnen worden. Dat is precies wat we hier willen. Opbakken is ook niet meer aan de orde. Bij toeval hebben we ontdekt dat als we keramiek in de ruwe fase voor het sinteren intern inkleuren en vervolgens een speciale service staining geven het kwalitatief ver boven het ambachtelijke bakken uit komt. Met zo’n recept gaan we dan verder. We gaan er steeds meer naartoe dat we ingrediënten met software combineren en als legosteentjes in elkaar kunnen zetten tot maatwerk. De grootste uitdaging is om dat voor het gehele pakket zo te krijgen met een constante kwaliteit.”

Marktconform
“We hebben prijzen die marktconform zijn, niet extreem hoog of laag, maar we leveren wel heel goede producten en ingrediënten. Ik begrijp de Nederlandse markt niet zo goed. Toen we goud-porselein kronen maakten was het aandeel materialen 30-40%. Nu zijn de materiaalkosten bij volkeramische kronen hooguit 10%. Waarom moet je daar dan nog 3 of 4% vanaf willen halen met B-merken uit lagelonenlanden en met alle risico’s van dien? Neem het beste wat de markt te bieden heeft. Dan nemen (latere) failures als materiaalmoeheid ook dramatisch af.”

Investeren in innovaties
“Het rendement per persoon in ons laboratorium is bijna verdubbeld, er is weer ruimte om te investeren in innovaties, gemiddeld 2% van onze omzet kunnen we weer aanwenden voor educatie en we kunnen de concurrentie met Azië aan. Wij kunnen in drie dagen een werkstuk leveren, we werken met kwalitatief de beste materialen en we kunnen patiënten laten langskomen, bijvoorbeeld voor individueel inkleuren. We werken met normale en lage tarieven en gradaties daartussen. Praktijken die een bepaalde stroom aan opdrachten leveren, een goed volume hebben, en correct afdrukken en preparaties leveren komen in aanmerking voor het lage tarief. Zo’n praktijk honoreren we dus op de kwaliteit van het werk. Met dat lage tarief is er nog maar 20 of 30 euro verschil met een Aziëkroon.”

Goodwill
“We doen nauwelijks aan acquisitie. Vertegenwoordigers van leveranciers van implantaten of afdrukmaterialen – vaak oud-medewerkers van ons – verwijzen praktijken regelmatig naar ons. We hebben bij hen veel goodwill. Verder geef ik regelmatig lezingen en we geven in ons laboratorium cursussen voor tandartsen en hun personeel waar we veel casuïstiek bespreken in kleine groepen.”

Scanbaar materiaal
“We helpen ook praktijken die wel hebben geïnvesteerd in een mondscanner, maar er te weinig mee werkten. Die laten we nu met het scanbare materiaal Silginat werken. Dat is top. Het stinkt niet en is absoluut smaakloos. De afdruk van het model gaat vervolgens langs de scanner. Zo zijn praktijken naar ons overgestapt die zich een beetje in de verdrukking voelden omdat ze niet meededen met een nieuwe ontwikkeling.”

Synchroniseren
“Wat vaak wordt onderschat – en dat is een de belangrijkste dingen – is, dat een tandartspraktijk en een laboratorium zich moeten synchroniseren. Je kunt de data van een scan niet overal naartoe sturen. Dat synchroniseren moet op maat gebeuren. Wij hebben voor iedere praktijk een persoonlijk dashboard dat de eerste drie maanden wordt ingericht met de gewenste parameters voor bijvoorbeeld de hoogte, contactpunten, cut van de outline, ruimte voor de preparatie. Dat verschilt per handschrift en beleving. Als behandelaar en laboratorium daarvoor bij elkaar investeren en de tijd nemen, is men vaak heel verrast over het resultaat.”

Heel intensief
“Ik geloof dat wij wel een voorloper zijn. Er zijn in Nederland weinig labs die alles digitaal doen. De weg naar goed digitaal werk is niet in een split second gemaakt. Daar ben je een paar jaar heel intensief mee bezig. Nog steeds ontdekken we in de software en modules verbeteringen voor de workflow. Eigenlijk moet je al digitaal zijn anders word je gevangene van jezelf.”

Vijf uur klaar
“Liever had ik dertig jaar geleden al zo’n bedrijf gehad. Er wordt niet meer overgewerkt, terwijl dat vroeger schering en inslag was. De productie is rond vier uur klaar en om vijf uur is alles opgeruimd en kan iedereen weg.”

Tekst: Reinier van de Vrie, januari 2020